PIENINY
Pieniny to nazwa, która w zasadzie odnosi się do największego w pasie skałkowym masywu wapiennego, przeciętego wąskim, bardzo krętym przełomem Dunajca. Jednak w sensie regionalnym jest ona rozciągnięta na cały pas skałkowy w granicach Polski. Pieniny, w tym znaczeniu, stanowią wąską strefę o szerokości od 2 do 6 km, oddzielającą Kotlinę Orawsko-Nowotarską od Pogórza Spisko-Gubałowskiego. Skałki tworzą tu wyraźne pasmo górskie przecięte przełomami Dunajca na trzy człony: grzbiet Braniska-Hombarku pomiędzy Dursztynem a Niedzicą, właściwe Pieniny (Trzy Korony 982 m) od Czorsztyna po Szczawnicę oraz Małe Pieniny (1052 m), ciągnące się na wschód od Dunajca. Każdy z wymienionych odcinków ma ok. 10 km długości. Pod względem krajobrazowym najbardziej urozmaicona jest część środkowa. Ta atrakcyjność związana jest ze skałkami i głębokimi wcięciami przez dolinę Dunajca. Przy odległości w linii prostej 2,5 km Dunajec tworzy aż 7 meandrów (zakrętów), osiągając aż 9 km długości. Wysokość skałek w przełomie waha się między 300-500 m, a dno zwęża się miejscami do zaledwie kilkunastu metrów i jest całkowicie wypełnione przez wody rzeki.
Małe Pieniny, wbrew nazwie, wcale nie są najmniejsze. Wręcz przeciwnie, są najwyższe (Wysokie Skałki 1052 m), ale nie mają tak urozmaiconej rzeźby jak Pieniny właściwe. Cały region, mimo niewielkich rozmiarów, jest bardzo bogaty pod względem geobotanicznym. Szata roślinna związana jest z podłożem wapiennym, stromością stoków i z przeszłością geologiczną. Pewne osobliwości wykazuje świat zwierząt. Ze względu na tak ogromne bogactwa środowiska naturalnego, powołano tu Pieniński Park Narodowy. W Małych Pieninach również utworzono obszar ochronny - rezerwat skalny - Wąwóz Homole. Ten mały obszar cieszy się niesłabnącą popularnością wśród turystów, praktycznie w każdym wieku. Największą atrakcją cieszą się coroczne spływy Dunajcem. Godnym polecenia jest Zamek Królewski w Czorsztynie, Zamek Dunajec w Niedzicy, zapora na Dunajcu. Największą jednak atrakcją są same góry - rzecz jasna.
PIENINY WŁAŚCIWE: 1. Krościenko n/D (420 m) - Przełęcz Szopka (780 m) - Przełęcz Trzy Kopce (818 m) - Kąty (460 m) Czas przejścia: 2:40 h Długość szlaku: 7.56 km Suma przewyższeń: 430 m Suma obniżeń: 382 m; GOT: 13 2. Przełęcz Snoska (653 m) - Czorsztyn (500 m) - Przełęcz Szopka (780 m) - Trzy Korony (982 m) Kosarzyska (851 m) - Zamek Pieniny (731 m) - Toporzysko (617 m) - Krościenko n/D (420 m) Czas przejścia: 6:06 h Długość szlaku: 17.5 km Suma przewyższeń: 630 m Suma obniżeń: 845 m; GOT: 23 3. Krościenko n/D (420 m) - Przełęcz Szopka (780 m) - Trzy Korony (982 m) - Kosarzyska (851 m) - Schronisko PTTK Trzy Korony (470 m) - Sromowce Niżne (455 m) Czas przejścia 4:01 h Długość szlaku: 8.4 km Suma przewyższen: 629 m Suma obniżeń: 599 m 4. Krościenko n/D (420 m) - Toporzysko (617 m) - Czertezik (772 m) - Przełęcz Sosnów (650 m) - Sokolica (747 m) - Przeprawa pod Sokolicą (460 m) - Szczawnica (429 m) Czas przejścia 2:40 h Długość szlaku: 5.9 km Suma przewyższeń: 434 m Suma obniżeń: 396 m 5. Szczawnica (480 m) - Sokolica (747 m) - Czertezik (772 m) – Zamek Pieniny (731 m) – Trzy Korony (982 m) - Przełęcz Szopka (780 m) - Sromowce Niżne (455 m) Czas przejścia 5:26 h Długość trasy: 11.5 km Suma przewyższeń: 793 m Suma obniżeń: 801 m 6. Krościenko n/D (420 m) - Bańków Gronik (689 m) - Zamek Pieniny (731 m) – Trzy Korony (982 m) - Przełęcz Szopka (780 m) – Sromowce Niżne (455 m) Czas przejścia 4:06 h Długość szlaku: 9.1 km Suma przewyższeń: 617 m Suma obniżeń: 587 m 7. Krościenko n/D (420 m) - Toporzysko (617 m) - Polana Wyrobek (715 m) - Przełęcz Szopka (780 m) - Trzy Korony (982 m) - Przełęcz Szopka (780 m) - Sromowce Niżne (455 m) Czas przejścia: 4:26 h Długość szlaku: 9.4 km Suma przewyższeń: 668 m Suma obniżeń: 638 m 8. Krościenko (420 m) - Toporzysko (617 m) - Przełęcz Szopka (780 m) - Trzy Korony (982 m) - Zamek Pieniny (731 m) - Bańków Gronik (689 m) - Czertezik (772 m) - Przełęcz Sosnów (650 m) - Sokolica (747 m) - Przeprawa pod Sokolicą (460 m) - Szczawnica (429 m) Czas przejścia: 6.11 h Długość szlaku: 13.3 km Suma przewyższeń: 896 m Suma obniżeń: 828 m 9. Niedzica (540 m) - Sromowce Wyżne (493 m) - Przełęcz Trzy Kopce (795 m) - Przełęcz Szopka (779 m) - Krościenko n/D (420 m) Czas przejścia: 4.50 h Długość szlaku: 13.7 km Suma przewyższeń: 514 m Suma obniżeń: 646 m 10. Przełęcz Osice (668 m) - Przełęcz Trzy Kopce (818 m) - Przełecz Szopka (780 m) - Trzy Korony (982 m) - Kosarzyska (851 m) - Zamek Pieniny (731 m) - Toporzysko (617 m) - Krościenko n/D (420 m) Czas przejścia: 4.11 h Długość szlaku: 10.7 km Suma przewyższeń: 449 m Suma obniżeń: 692 m |
MAŁE PIENINY: 1. Szczawnica (480 m) - Palenica (719 m) - Wysoki Wierch (900 m) - Wysoka (1052 m) – Jaworki (560 m) Czas przejścia 5:35 h Długość szlaku: 13.2 km Suma przewyższeń: 743 m Suma obniżeń: 640 m 2. Jaworki (560 m) – Wąwóz Homole ( 660 m) – Baza namiotowa pod Wysoką (725 m) - Jaworki (560 m) Czas przejścia 2:20 h Długość szlaku: 5 km Suma przewyższeń: 195 m Suma obniżeń: 195 m 3. Jaworki (560 m) – Wąwóz Homole ( 660 m) – Wysoka (1052 m) – Pod Durbaszką (934 m) - Jaworki (560 m) Czas przejścia 5:20 h Długość trasy: 13.1 km Suma przewyższeń: 708 m Suma obniżeń: 708 m 4. Jaworki (572 m) - Wąwóz Homole (660 m) - Wysoka (1052 m) - Uroczysko Zaskalskie (932 m) - Przełęcz Rozdziela (846 m) - Biała Woda (639 m) - Jaworki (572 m) Czas przejścia: 5:50 h Długość przejścia: 13.9 km Suma przewyższen: 689 m Suma obniżeń: 689 m 5. Schronisko PTTK Orlica (462 m) - Pod Szafranówką (608 m) - Leśnica skrzyżowanie szlaków (478 m) - Leśnica rozejście szlaków (521 m) - Przełęcz Limierz (687 m) - Przelęcz pod Klasztorną Górą (598 m) - Czerwony Klasztor (462 m) Czas przejścia: 3:02 h Długość szlaku: 9 km Suma przewyższeń: 480 m Suma obniżeń: 453 m 6. Szczawnica (480 m) - Palenica (719 m) - Szafranówka (731 m) - Pod Huściawą (744 m) - Skrzyżowanie pod Wysokim Wierchem (811 m) - Przełęcz pod Tokarnią (710 m) - Pod Płaśnią (845 m) - Przełęcz pod Klasztorną Górą (598 m) - Czerwony Klasztor (462 m) Czas przejścia: 5:42 h Długość przejścia: 15.3 km Suma przewyższeń: 748 m Suma obniżeń: 752 m 7. Szczawnica (480 m) – Palenica (719 m) – Szafranówka (731 m) - Leśnica (495 m) Czas przejścia 2:00 h Długość szlaku: 5,4 km Suma przewyższeń: 326 m Suma obniżeń: 293 m |
PIENINY SPISKIE: 1. Niedzica Zamek (566 m) – Przełęcz Przesła (681 m) – Dursztyn (661 m) Czas przejścia 3:50 h Długość szlaku: 11.2 km Suma przewyższeń: 503 m Suma obniżeń: 330 m 2. Łaprze Niżne (556 m) – Przełęcz Przesła (681 m) - Falsztyn (639 m) Czas przejścia 1:30 h Długość szlaku: 4.9 km Suma przewyższeń: 205 m Suma obniżeń:145 m 3. Budy Cygańskie (741 m) - Pawlikowski Wierch (977 m) - Łapsze Wyżne (671 m) - Dursztyn (661 m) - Przełęcz Przesła (681 m) - Niedzica Zamek (556 m) Czas przejścia: 6.45 h Długość szlaku: 22 km Suma przewyższeń: 751 m Suma obniżeń: 933 m 4. Łapsze Wyżne (671 m) - Grandeus (795 m) - Dursztyn (661 m)(Dursztyńskie Skałki) Czas przejścia 1:00 h Długość szlaku: 2.3 km Suma przewyższeń: 121 m Suma obniżeń: 55 m |